Hortiterapia to nazwa terapii ogrodniczej, wykorzystującej zajęcia w ogrodzie i przebywanie wśród roślin, by poprawić zdrowie psychiczne i fizyczne człowieka. Korzyści płynące z przebywania w otoczeniu roślin oraz aktywności w zakresie ich uprawy i pielęgnacji służą lepszej jakości życia.

Jesień oraz wiosna to czas intensywnych prac w ogrodzie. Jednak pielęgnacja i uprawa zieleni to zajęcie niemal całoroczne. Oprócz walorów estetycznych praca w ogrodzie ma również istotny aspekt terapeutyczny, któremu poświęcę ten wpis.

Człowiek posiada zapisaną w genach chęć obcowania z przyrodą, w tym z zielenią, a kontakt ten wywołuje pozytywne reakcje. Prowadzonych jest coraz więcej badań na świecie, które potwierdzają nierozerwalny związek człowieka z przyrodą oraz potężny i wielotorowy wpływ terapii ogrodniczej na człowieka, w tym na jego zdrowie psychiczne. Nie bez powodu tak chętnie dekorujemy roślinami doniczkowymi swoje domy, balkony, tarasy, klatki schodowe w bloku oraz miejsca pracy.

Intuicyjnie wybieramy aktywności służące poprawie naszego samopoczucia. Nieraz obserwowałam z zainteresowaniem, jak pacjenci samodzielnie inicjowali prace pielęgnacyjne przy roślinach w chwilach kryzysowych, wzmożonego stresu lub choroby. Tym bardziej, że nie zawsze dysponowali ogródkiem przydomowym lub działkowym. Nie była to jednak dla nich przeszkoda! Uprawiali wtedy roślinność doniczkową na balkonie i na parapecie, nieraz stwierdzając, że to właśnie pielęgnacja roślin pozwoliła im przetrwać najtrudniejsze momenty.

Dla kogo terapia ogrodnicza?

Pomimo braku uznania (- póki co! Myślę, że to tylko kwestia czasu) jako terapia terapeutyczna, hortiterapia, nazywana również hortikuloterapią jest stosowana u osób z zaburzeniami psychicznymi i niepełnosprawnościami. Jest to również metoda terapeutyczna dla osób wykluczonych społecznie (więźniowie, mniejszości narodowe, młodociani przestępcy) oraz metoda wspomagająca leczenie uzależnień. Terapia ogrodnicza z powodzeniem jest stosowana również w przypadku rekonwalescencji po udarach, paraliżach i urazów powypadkowych.


Przeczytaj również: Zadbaj o zdrowie psychiczne podczas epidemii koronawirusa


W Polsce zajęcia ogrodowe włączane są do programów ośrodków posiadających zaplecze ogrodnicze, takich jak: szkoły, przedszkola, domy pomocy społecznej, szpitale psychiatryczne, ośrodki odwykowe, warsztaty terapii zajęciowej. Coraz częściej stosuje się ją u dzieci z autyzmem oraz niepełnosprawnych ruchowo i/lub umysłowo.

Ta forma terapii jest łatwo dostępna i korzystna w zasadzie dla każdego, niezależnie od wieku. Łatwo jest ją dostosować do możliwości i potrzeb własnych oraz klientów. Z powodzeniem można ją stosować indywidualnie, jak i w grupie.

Radzę jednak brać pod uwagę indywidualne ograniczenia typu ewentualne alergie na pyłki roślinne – przede wszystkim terapia ma nie szkodzić.

Jakie korzyści płyną z hortiterapii? Zalety ogrodoterapii

Wiemy już, komu szczególnie jest zalecana praca w ogrodzie w formie terapii. Przyjrzyjmy się, jaki wpływ ma ta terapia na zdrowie psychiczne i fizyczne.

Hortiterapia ma szereg zalet, a dokładniej:

  • wspomaga zdrowie psychiczne: znacząco łagodzi depresję i lęki, redukuje przewlekły stres;
  • zwiększa zadowolenie z życia, poprawia nastrój;
  • pobudza procesy poznawcze – szczególnie koncentrację i pamięć;
  • buduje poczucie wspólnoty poprzez wspólną pracę;
  • nadaje poczucie sprawczości i możliwości wpływu na przyrodę;
  • rozwija kreatywność;
  • pobudza wszystkie zmysły;
  • poprawia koordynację wzrokowo-ruchową oraz sprawność manualną;
  • wspiera dzieci w osiąganiu niezależności;
  • przeciwdziała pogłębianiu zaburzeń w rozwoju psychoruchowym osób z głębszą niepełnosprawnością ruchową;
  • znacząco zmniejsza ryzyko pojawienia się chorób otępiennych, w tym demencji.

Ponadto hortiterapia wykazuje korzystny wpływ na ciało człowieka. Regularne przebywanie w ogrodzie i pielęgnacja roślinności reguluje ciśnienie krwi, obniżając je. Wpływa także pozytywnie na rytm pracy serca. Długotrwale prowadzona hortiterapia poprawia również kondycję fizyczną, bo wymaga wykonywania konkretnych czynności, które normalizują oddech.

Bibliografia

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *