Dlaczego warto być wdzięcznym? Listopadowe refleksje

Z początkiem listopada obchodzimy Dzień Wszystkich Świętych, następnie Zaduszki. Czy te pierwsze listopadowe dni budzą w Tobie jedynie smutek, tęsknotę, ból, żal? Czy jest to też czas wdzięczności za to, że właśnie Ty miałeś okazję mieć w swym życiu wyjątkowe osoby: nieżyjących już dziadków, rodziców, rodzeństwo? Według naukowców z postawy wdzięczności płyną konkretne korzyści!

Z poprzednich wpisów wiemy już, że przeżywanie nostalgii oddziałuje na ludzi kojąco i korzystnie wpływa na ich stan zdrowia. Oddając się nostalgii warto przy okazji wzbudzić w sobie postawę wdzięczności – docenić, to co przeżyliśmy, co mieliśmy i co mamy. Jak wynika z badań Roberta Emmonsa, Martina Seligmana i Sonjy Lyubomirsky wyrażanie wdzięczności wpływa pozytywnie na zdrowie psychiczne i fizyczne.

Emmons określa wdzięczność jako „cudowne uczucie, chęć dziękowania i doceniania cudu życia. Jest to uczucie o silnym zabarwieniu, pojawiające się wskutek odniesionego sukcesu czy też rozwiązania problemu, do którego doszło w związku z działaniem jakiegoś zewnętrznego czynnika – np. pod wpływem innych osób lub zdarzeń.

Czemu warto być wdzięcznym?

Badania na temat wdzięczności zapoczątkował Robert Emmons, a kontynuowane były one przez przedstawicieli psychologii pozytywnej. W najnowszych badaniach zwraca się uwagę na korzyści płynące z okazywania wdzięczności. Oto one:

Osoby wyrażające wdzięczność:

• Są szczęśliwsze niż inni, mają więcej energii i twierdzą, że częściej doświadczają pozytywnych emocji;
• Są bardziej pomocne i empatyczne, chętniej przebaczają, mają mniej materialistyczne podejście do świata;
• Rzadziej cierpią na depresję i poczucie osamotnienia;
• Rzadziej doświadczają stanów zawiści i zdenerwowania.

Żadnych skutków ubocznych, same zalety!

9 korzyści płynących z praktykowania postawy wdzięczności

Efektem badań Lyubomirsky są odpowiedzi na pytanie, jak wdzięczność podnosi poziom szczęścia. Kiedy koncentrujemy się na wyrażaniu wdzięczności:

1. Przyciągamy pozytywne doświadczenia w życiu. Dzieje się tak, ponieważ gdy doceniamy to, co mamy, i cieszymy się tym, jesteśmy w stanie czerpać radość i satysfakcję z każdej sytuacji.
2. Wzrasta nasze poczucie własnej wartości i samoocena. Kiedy dostrzegamy, jak wiele zrobili dla nas inni ludzie i jak wiele osiągnęliśmy, stajemy się bardziej pewni siebie i znajdujemy więcej energii do działania.
3. Łatwiej jest nam opanować gniew i przejść do porządku dziennego nad bolesnymi doznaniami. Inaczej mówiąc, umiejętność doceniania własnej sytuacji życiowej pozwala na pozytywne reinterpretowanie stresujących i bolesnych doświadczeń.
4. Lżej przechodzimy kryzysy osobiste i przystosowujemy się do niekorzystnej zmiany. Wprawdzie niełatwo być wdzięcznym w chwilach, kiedy czujemy się fatalnie, ale to właśnie wtedy wdzięczność jest najważniejsza.
5. Chętniej pomagamy innym, nasze zachowania stają się bardziej moralne.
6. Łatwiej nawiązujemy nowe i zacieśniamy istniejące relacje z ludźmi.
7. Nie potrzebujemy już tak bardzo porównywać się z innymi ludźmi.
8. Nasze negatywne emocje wyciszają się – trudno jest być wdzięcznym i jednocześnie żywić urazę, gniewać się czy skrywać poczucie winy.
9. Spowalniamy zjawisko hedonistycznej adaptacji – zmniejsza ono radość i satysfakcję po każdej pozytywnej zmianie. Kiedy wszystko nam się udaje, zadziwiająco łatwo uznajemy, że po prostu tak ma być. Wyrażając wdzięczność chronimy się przed uznawaniem za naturalne wszystkich pozytywnych zmian w naszym życiu.

Dziennik wdzięczności – jak zacząć?

Warto wykształcić u siebie nawyk wyrażania wdzięczności na co dzień. Zastanów się w ten listopadowy dzień: co możesz docenić w swym życiu? Może zaczniesz prowadzić Dzienniczek wdzięczności (z ang. gratitude journal)? To jedno z praktycznych narzędzi psychologii pozytywnej dla każdego, kto chce zwiększyć swoje poczucie szczęścia. Jest to super ćwiczenie dla każdego, nie tylko dla marud i urodzonych pesymistów.

Ogólna zasada prowadzenia dziennika wdzięczności jest prosta – należy wymienić i zapisać  dowolną ilość rzeczy, za którą poczułeś się wdzięczny danego dnia lub tygodnia. Poniższe wskazówki mogą być pewnym ułatwieniem:

1. Zanotuj za co jesteś wdzięczny i dlaczego oraz pomyśl, jak się z tym czujesz (Jestem wdzięczny za…..; ponieważ….; Czuję, że…)
2. Pomyśl, co sprawi, że dzisiejszy dzień będzie udany (Dziś będzie dobry dzień, bo:………)
3. Zanotuj 3 pozytywne rzeczy z dnia dzisiejszego

Aby sprawdzić, czy ten sposób działa należy prowadzić dziennik przez dłuższy okres czasu. Pozytywne efekty możesz zauważyć już po miesiącu!

Literatura

Izabela Cisek (2018): Sztuka doceniania życia. Jak się jej nauczyć? Focus.