Nowy zawód: Ekspert przez doświadczenie. Kim jest instruktor zdrowienia?

Czy Eksperci przez doświadczenie są skuteczni?

Badania naukowe (Scheyett, Diehl 2004; Utschakowski 2004) wskazują, że włączanie wiedzy osób doświadczonych chorobą psychiczną w usługi w zakresie zdrowia psychicznego oraz udzielanie przez nich porad wpływa na wzmocnienie pacjentów, wspiera rozwój sieci społecznych, zwiększa uczestnictwo w działaniach społecznych oraz poczucie odpowiedzialności i nadziei wśród pacjentów. Ponadto rozwija ich umiejętności radzenia sobie i rozwiązywania problemów.

W ramach badań studentów podzielono na dwie grupy: jedna grupa brała udział w szkoleniach prowadzonych przez nauczycieli niedoświadczonych chorobą lub kryzysem psychicznym, druga natomiast była szkolona przez Ekspertów przez doświadczenie. Studenci z pierwszej grupy zgłaszali lepszą zdolność akceptowania klientów oraz większe zrozumienie ich indywidualnych praw i potrzeb. Uczestnicy lepiej rozumieli, jak istotna jest praca z klientem zamiast dla klienta. Zanotowano również, że w połączeniu z wiedzą opartą na doświadczeniu, wiedza teoretyczna stała się bardziej zrozumiała.

Projekt jest prowadzony w oparciu o modele z innych krajów europejskich i Australii, które z powodzeniem wprowadziły zawód eksperta przez doświadczenie (w skrócie EX-IN, z ang. Experianced Involvement).

Czym zajmują się Asystenci Zdrowienia?

Po odpowiednim przeszkoleniu i odbytym stażu ekspert przez doświadczenie pełniłby następujące zadania:

• Psychoedukacja pacjentów;
• Wspomaganie zespołów terapeutycznych;
• Współpraca z psychiatrami i psychologami;
• Wsparcie osób przeżywających kryzys psychiczny;
• Wsparcie osób chorych i zaburzonych psychicznie.

Staże Ekspertów przez doświadczenie odbywane są w placówkach zajmujących się zdrowiem psychicznym:

• Szpitalach psychiatrycznych;
• Środowiskowych domach samopomocy;
• Zespołach leczenia środowiskowego;
• Oddziałach dziennych psychiatrycznych.

Sami Instruktorzy Zdrowienia piszą o sobie i swoim nowym zawodzie:

Nasze umiejętności są wyjątkowe i unikatowe. Sami doświadczyliśmy lub doświadczamy problemów ze zdrowiem psychicznym. Dzięki odpowiedniemu przeszkoleniu i ogromnej pracy własnej związanej z poddaniem refleksji swoich przeżyć, nauczyliśmy się czerpać z nich wiedzę, którą można wykorzystać na wiele sposobów. Umiemy mówić o naszych doświadczeniach, znamy historie innych chorujących, rozumiemy (tak dobrze, jak nikt inny) z czym zmaga się osoba z diagnozą psychiatryczną. Potrafimy słuchać i na różne sposoby wspierać w procesie zdrowienia zarówno chorego, jak i jego otoczenie. Jesteśmy różni jako ludzie, dlatego osobiste kompetencje każdego z nas mogą być trochę inne. Ale właśnie ta różnorodność sprawia, że możemy pracować w wielu miejscach, na różnych etapach kryzysu, a potem zdrowienia pacjenta.

Kto może zostać Ekspertem przez doświadczenie?

Nowy zawód Asystenta Zdrowienia wydaje się być atrakcyjny, gdyż traktuje doświadczenie problemów i kryzysów psychicznych jako zasób, z którego można czerpać.

Kryteria udziału w programie szkoleniowym asystenta zdrowienia są następujące:

• Podstawowym warunkiem udziału w projekcie jest oczywiście przebyty kryzys psychiczny (konieczne jest zaświadczenie od lekarza, psychologa lub orzeczenie o niepełnosprawności).
• Drugim warunkiem jest pozostawanie bez pracy, czyli bycie bezrobotnym – Projekt ma na celu aktywizację osób bezrobotnych.
• Ostatnim warunkiem jest odpowiedni wiek: 18-67 lat.

Nie w każdym województwie został wprowadzony ten program – aktualnie prowadzony jest w województwie mazowieckim, małopolskim, dolnośląskim i zachodniopomorskim.

Czy Asystenci Zdrowienia, czyli Eksperci przez doświadczenie zmienią polską psychiatrię na lepsze? Czy zmniejszą statystyki dotyczące samobójstw w kraju?

Czy skorzystalibyście w razie potrzeby z usług EX-IN?

Literatura

1. Nowy zawód: Ekspert przez doświadczenie. Fundacja Leonardo
2.  Warsztaty terapeutyczno – edukacyjne Asystent Zdrowienia