Twój przyjaciel, partner lub ktoś z rodziny cierpi na zaburzenie osobowości z pogranicza? Nie wiesz, jak postępować z osobą cierpiącą na BPD? W poniższym artykule znajdziesz wskazówki, jak pomóc bliskiemu z borderline.
Pomaganie osobom cierpiącym na problemy psychiczne nie jest łatwe. Ze względu na specyfikę osobowości z pogranicza pomoc osobie z borderline może nieraz przypominać skalistą drogę. Relacje z osobami z BPD (skrót z ang. Borderline Personality Disorder) nie należą do najłatwiejszych. BPD charakteryzuje się intensywnymi emocjami i chronicznym uczuciem pustki. Ponadto zaburzenie to często prowadzi do lęku, depresji i zachowań autodestrukcyjnych
Dlaczego wsparcie emocjonalne osób mających problemy psychiczne jest tak ważne? Otóż udowodniono, że wsparcie ze strony przyjaciół i rodziny może nie tylko pomóc w odzyskaniu zdrowia, ale może nawet uratować życie.
Związek z osobą z pogranicznym zaburzeniem osobowości
Czy związek z osobą z problemami psychicznymi może się udać? Jak wygląda relacja z osobą z BPD? O tym poniżej:
Osoba z BPD może być bardzo wrażliwa, więc drobiazgi często mogą wywołać intensywne reakcje. Osoby o tym typie osobowości w chwilach zdenerwowania często nie są w stanie myśleć racjonalnie lub uspokoić się w zdrowy sposób. Mogą mówić bolesne rzeczy lub podejmować impulsywne, nieprzemyślane a nawet niebezpieczne działania. Ponadto zwykle nie ufają sobie i innym, przez co mają duże trudności z utrzymywaniem relacji z innymi ludźmi. Ludzie z zaburzeniem osobowości z pogranicza (BPD) zazwyczaj mają poważne problemy z relacjami, szczególnie z tymi, którzy są najbliżej nich.
Ich wahania nastrojów, wybuchy gniewu, ciągłe obawy o opuszczenie, impulsywne i irracjonalne zachowanie mogą powodować u bliskich poczucie bezradności i wyprowadzać ich z równowagi. Partnerzy i członkowie rodzin osób cierpiących na BPD często mówią, że relacja ta jest jak niekończąca się emocjonalna kolejka górska.
Wbrew pozorom masz istotny wpływ na to, jak wygląda twoja relacja z osobą cierpiącą na pograniczne zaburzenie osobowości. Możesz zmienić związek kierując własnymi reakcjami, stawiając stałe granice i poprawiając komunikację między wami. W rzeczywistości pacjenci z rozpoznaniem borderline, którzy mają wsparcie u bliskich szybciej osiągają poprawę w leczeniu niż ci, których relacje są bardziej chaotyczne i niestabilne. Niezależnie od tego, czy zaburzenie z pogranicza dotyczy rodzica, dziecka, rodzeństwa, przyjaciela czy partnera, możesz poprawić zarówno relację, jak i jakość życia z chorym, nawet jeśli osoba z BPD nie jest gotowa dostrzec swego problemu lub zacząć leczenia. Nie możesz zmusić kogoś do leczenia zaburzenia, ale możesz podjąć kroki w celu poprawy komunikacji, ustalenia zdrowych granic i ustabilizowania relacji.
Jak pomagać osobie z borderline?
1. Zbieraj informacje o zaburzeniu borderline
Aby skutecznie wspierać pacjenta z osobowością chwiejną emocjonalnie typu borderline należy przede wszystkim zdobyć jak najwięcej informacji o tym zaburzeniu. Bardziej prawdopodobne jest, że zareagujesz na trudne zachowania bliskiego w pomocny sposób, gdy będziesz rozumiał to zaburzenie.
2. Identyfikuj zachowania wynikające z zaburzenia borderline
Naucz się dostrzegać różnice między prawdziwymi poglądami i tym, kim jest jako osoba, i tym, jaki jest, kiedy moja choroba mnie dotyka.
3. Nie ignoruj zachowań autodestrukcyjnych i zagrożeń samobójczych
Zawsze traktuj poważnie groźby samookaleczenia lub popełnienia samobójstwa.
Jeśli podejrzewasz, że twoja bliska osoba jest bezpośrednio zagrożona samobójstwem NIE zostawiaj jej samej. Możesz też zawiadomić odpowiednie służby lub zawieźć ją osobiście na psychiatryczny ostry dyżur.
4. Ustal zdrowe granice
Jednym z najskuteczniejszych sposobów pomocy osobie z BPD w kontrolowaniu jej zachowania jest ustalenie i egzekwowanie zdrowych granic relacji. Ustalenie granic w związku może wyeliminować chaos i niestabilność obecnej relacji i zapewnić więcej możliwości reagowania w razie przejawiania przez bliskiego negatywnego zachowania wynikającego z osobowości chwiejnej emocjonalnie. Kiedy obie strony przestrzegają granic, można zbudować poczucie zaufania i szacunku między wami, które są kluczowymi składnikami wszelkich ważnych relacji.
Trzeba tu nadmienić, że wprowadzenie granic niekoniecznie od razu przyniesie pożądany skutek. W rzeczywistości sytuacja może początkowo pogorszyć się zanim nastąpi poprawa. Osoba z BPD obawia się odrzucenia i jest wrażliwa na wszelkie zmiany w zachowaniu partnera. Oznacza to, że jeśli nigdy wcześniej nie ustalałeś granic w swoim związku, twój partner prawdopodobnie źle zareaguje, gdy je wprowadzisz i będziesz ich egzekwował. Jeśli jednak wycofasz się z nich w przypadku ataku gniewu lub innej negatywnej reakcji bliskiej osoby, wzmocnisz jej niepożądane zachowanie. Przestrzegając ustaleń możesz ostatecznie przekształcić twój związek na lepsze.
Jak ustalić granice w związku z osobą z BPD? Określ, jakie zachowanie partnera będziesz tolerować, a jakiego nie. Przedstaw je w sposób jasny. Na przykład możesz powiedzieć swojej ukochanej osobie: „Jeśli nie możesz ze mną rozmawiać bez krzyczenia na mnie, wyjdę”.
5. Wspieraj proces leczenia BPD bliskiej osoby
Zachęcaj bliskiego do podjęcia leczenia, szukania odpowiedniego terapeuty.
Nawet jeśli Twój partner nie uzna, że ma problem z osobowością borderline, możesz zaproponować podjęcie terapii par, która koncentrować się będzie na poprawie komunikacji między wami, a nie na zaburzeniu partnera. Możliwe, że wzięcie udziału w terapii par będzie dla partnera łatwiejsze niż psychoterapia indywidualna.
6. Zrozum, że to nie jej/jego wina
Zaburzenie osobowości i wynikające z niego zachowania to nie wybór danej osoby. To też nie złośliwość, niedojrzałość czy też wredność, tylko zaburzenie psychiczne. To nie wina tej osoby, że cierpi na BPD.
7. Zadbaj o siebie
Aby skutecznie pomagać, musisz w pierwszej kolejności zadbać o siebie.
Zdrowego partnera może kusić wejście w rolę bohatera, którego misja to ocalenie cierpiącej osoby, kosztem własnych potrzeb emocjonalnych. Jednak takie podejście to prosty przepis na porażkę: złość, frustrację, wypalenie, depresję, a nawet chorobę fizyczną.
Nie możesz pomóc drugiej osobie samemu będąc wyczerpanym psychicznie i zestresowanym. Podobnie jak w przypadku zagrożenia podczas lotu samolotem – musisz najpierw „założyć sobie maskę tlenową”.
Literatura
- https://www.helpguide.org/articles/mental-disorders/helping-someone-with-borderline-personality-disorder.htm
- https://www.nami.org/Blogs/NAMI-Blog/June-2017/Supporting-Someone-with-Borderline-Personality-Dis
- https://emocje.pro/komunikacja-borderline-set/
- https://emocje.pro/jak-zdrowo-reagowac-zachowania-osoby-borderline/
Jestem z pasji oraz zawodu psychologiem. Mój blog porusza kwestie zdrowia psychicznego i psychologii. Ponadto recenzuję książki psychologiczne oraz polecam filmy i seriale psychologiczne, więc znajdziesz tu sporo inspiracji. Na co dzień pracuję z osobami niepełnosprawnymi psychicznie i intelektualnie.